Η ιδέα ότι τα θαλάσσια ωμέγα-3 μακράς αλυσίδας μπορούν να αποτρέψουν καρδιαγγειακές παθήσεις είναι παλια  και ξεκίνησε με τους Inuit  της Γροιλανδίας  που διαπιστώθηκε ότι έχουν χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Πράγματι, οι  Inuit, με την υψηλή πρόσληψη ωμέγα-3 , έχει παρατηρηθεί ότι έχουν  χαμηλότερο αριθμό αιμοπεταλίων, μειωμένη αντιδραστικότητα αιμοπεταλίων, παρατεταμένους χρόνους αιμορραγίας και χαμηλότερη αναλογία συσσωματωμένων θρομβοξανίων έναντι αντιθρομβωτικών προστακυκλινών.

Κλινικές μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν σαφώς ότι τα θαλάσσια ωμέγα-3 παρέχουν αντιαιμοπεταλιακά αποτελέσματα και  μια μετα-ανάλυση 15 τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών (RCT) σε ανθρώπους επιβεβαίωσε ότι τα ωμέγα-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFA) αναστέλλουν τη συσσώρευση αιμοπεταλίων και μπορούν  να βοηθήσουν να ξεπεραστεί η αντίσταση στην ασπιρίνη.  Σε υγιείς οριακούς υπέρβαρους άνδρες, 3 g ωμέγα-3 PUFAs για 4 εβδομάδες μείωσαν τα επίπεδα ινωδογόνου, θρομβίνης και παράγοντα V. Αυτά τα οφέλη προέκυψαν κυρίως σε άτομα με υψηλό ινωδογόνο .

Τα θαλάσσια ωμέγα-3 έχουν επίσης την ικανότητα να μειώνουν τον παράγοντα von Willebrand (vWF, έναν παράγοντα ενεργοποίησης αιμοπεταλίων), το ιξώδες τού αίματος και μπορούν να βελτιώσουν την ελαστικότητα των ερυθρών αιμοσφαιρίων (παραμόρφωση).  Σε μια διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, μελέτη διάρκειας 5 εβδομάδων σε 30 υγιή άτομα, 2,52 g / ημέρα ωμέγα-3 PUFA σε σύγκριση με 1,26 g / ημέρα, μείωσε σημαντικά το ιξώδες του πλάσματος, την ακαμψία των ερυθρών αιμοσφαιρίων και τη συστολική αρτηριακή πίεση.  Οι υψηλες δόσεις ωμέγα-3 εχουν  πιο αποτελεσματικά αντιθρομβωτικά οφέλη.

Μία μελέτη σε υγιείς ενήλικες διαπίστωσε ότι το ιχθυέλαιο (παρέχοντας 6 g εικοσαπεντανοϊκού οξέος (EPA) / ημέρα), μείωσε την προσκόλληση των αιμοπεταλίων.  Σε μία άλλη μελέτη, η συμπλήρωση με 3.6 g ωμέγα-3 PUFA από ιχθυέλαιο μειωσε την  συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων. Η αναλογία ω-6 / ω-3 σε αιμοπετάλια είναι επίσης συσχετίζεται θετικά με την πρόσφυση των αιμοπεταλίων σε ηρεμία και μετά ,από ADP και θρομβίνη, αιμοπεταλίων διέγερση. Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι ο αναστολέας ενεργοποιητή πλασμινογόνου-1 (PAI-1, ένας αναστολέας της ινωδόλυσης) μπορεί να μειωθεί σε αυτούς που καταναλώνουν ιχθυέλαιο, υποδηλώνοντας μειωμένο κίνδυνο θρόμβωσης.

Γενικά, χρειάζονται περίπου 2-4 g EPA / docosahexaenoic acid (DHA) ανά ημέρα για να αποδώσουν τα πλήρη οφέλη  αθηροσκληροτικα, αντιφλεγμονώδη και αντιαιμοπεταλικα.  Ακόμα και τα ωμέγα-3 των φυτών φαίνεται να έχουν κάποιο όφελος από αυτή την άποψη, ενώ τα ωμέγα-6 μπορεί να έχουν επιβλαβή επίδραση. Σε 24 υγιείς νεαρούς άνδρες, μια μεσογειακή δίαιτα έχει βρεθεί ότι μειώνει τη θρομβωτική κατάσταση (μειωμένο vWF πλάσματος, αναστολέας οδού παράγοντα ιστού και ιστός PAI-1). Μια μεσογειακή διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε MUFA μειώνει το vWF (που προέρχεται από το ενδοθήλιο και είναι σημαντικό στη διαδικασία πήξης κατά τη διάρκεια ενός θρόμβου αιμοπεταλίων) και του PAI-1 .

Η συσσώρευση αιμοπεταλίων σε απόκριση στο κολλαγόνο μειώνεται σε μόλις 6 ημέρες μετά από καθαρή κατανάλωση EPA, αλλά η απόκριση αιμοπεταλίων στην ADP δεν μειώνεται παρά μόνο μετά από τουλάχιστον 4 εβδομάδες πρόσληψης. Ωστόσο, η αναστολή της συσσώρευσης αιμοπεταλίων με DHA (6 g / ημέρα) και στα δύο ερεθίσματα συμβαίνει σε μόλις 6 ημέρες. Το EPA όσο και το DHA αναστέλλουν τη συσσώρευση αιμοπεταλίων,ωστόσο, το DHA έχει ταχύτερη έναρξη δράσης σε σχέση με την αναστολή της συσσώρευσης αιμοπεταλίων που προκαλείται από ADP.

Τόσο το EPA όσο και το DHA ενσωματώνονται στα φωσφολιπίδια των αιμοπεταλίων εις βάρος του αραχιδονικού οξέος (AA), το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συσσωμάτωσης των αιμοπεταλίων μέσω της μείωσης των μεταβολιτών συσσώρευσης των αιμοπεταλίων. Επιπλέον, το EPA ανταγωνίζεται το AA για την κυκλο-οξυγενάση{COX} μειώνοντας τη δράση του στο AA. Τα  EPA / DHA ενσωματώνεται επίσης στα ουδετερόφιλα και στα ερυθρά αιμοσφαίρια σε βάρος τόσο του LA {λινελαϊκού οξέος} όσο και του AA. Η ενσωμάτωση των ωμέγα-3 στα ερυθρά αιμοσφαίρια φαίνεται να μειώνει το ιξώδες ολικού αίματος και να αυξάνει την ευελιξία των ερυθρών αιμοσφαιρίων μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο θρόμβωσης.

Ημερήσια συμπλήρωση με 3 g EPA / DHA για 12 εβδομάδες, και ειδικά μετά από 18 εβδομάδες, αναστέλλει τη δραστηριότητα του παράγοντα ιστού στα προσκολλημένα μονοκύτταρα (καταλύτης στον καταρράκτη πήξης). Αυτό το όφελος εμφανίζεται επίσης μετά από 24 εβδομάδες σε άτομα με υπερτριγλυκεριδαιμία.  Έτσι, οι αντιθρομβωτικές επιδράσεις των ωμέγα-3 σε κλινικές μελέτες μπορεί να χρειαστεί να εξεταστούν για τουλάχιστον 18 εβδομάδες σε υγιείς ασθενείς και ακόμη περισσότερο (για 24 εβδομάδες) σε αυτούς με υπερτριγλυκεριδαιμία.

Είναι ενδιαφέρον ότι η συμπλήρωση της διατροφής με ελαιόλαδο ή κατανάλωση ψαριών πάνω από μια εμπλουτισμένη με MUFA έχει βρεθεί ότι μειώνει το PAI-1.

Μία διπλή-τυφλή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή σε 59 ασθενείς με υπέρταση με διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με 4 g / ημέρα EPA, 4 g / ημέρα DHA ή 4 g / ημέρα ελαιόλαδο («εικονικό φάρμακο») για 6 εβδομάδες. Το  DHA, αλλά όχι το EPA, μείωσε σημαντικά τη συσσώρευση κολλαγόνου και το TXB2 έναντι του εικονικού φαρμάκου με τους συγγραφείς  να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το DHA  είναι πιο αποτελεσματικός αντι-θρομβωτικός παράγοντας από το EPA.

Έτσι, η συμπλήρωση ασθενών με διαβήτη τύπου 2 με 4 g DHA ανά ημέρα  είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για γρήγορη μείωση της συσσώρευσης αιμοπεταλίων, αναστροφή της διαταραχής της ινωδόλυσης και βελτίωση της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας. Μια μελέτη βρήκε σημαντική μείωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε ασθενείς υψηλού κινδύνου με τη χρήση 4 g ΕΡΑ ανά ημέρα.

Η ενδοθηλιακή παραγωγή νιτρικού οξειδίου, προστακυκλίνης και ενεργοποιητή ιστού-πλασμινογόνου είναι πολύ σημαντική για την πρόληψη της συσσώρευσης αιμοπεταλίων και των οξέων καρδιαγγειακών επεισοδίων.  Βλάπτοντας το ενδοθήλιο, η κατανάλωση LA{λινελαϊκού οξέος}  μπορεί στην πραγματικότητα να προκαλέσει υπερπηκτική κατάσταση, ενώ το ιχθυέλαιο έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία  και ενισχύει την ινωδολυτική δράση. Το DHA, αλλά όχι το EPA, έχει βρεθεί ότι βελτιώνει τη λειτουργία του ενδοθηλίου, γεγονός που μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο το DHA έχει καλύτερα αντιυπερτασικά αποτελέσματα.  Είναι σημαντικό, σε υγιείς ασθενείς, μια DHA δόση των 6 g / ημέρα μπορεί να απαιτείται για να μειώσει σημαντικά τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων ως 1,62 και 1,68 g DHA / ημέρα έχουν βρεθεί αναποτελεσματικά ως προς αυτό.

Η συμπλήρωση της διατροφής με 500 g λιπαρού ψαριού την εβδομάδα για 4 εβδομάδες μειώνει σημαντικά τα συσσωματώματα των αιμοπεταλίων κατά 35% έναντι του ελέγχου, τα οποία επανήλθαν στις βασικές τιμές 4 εβδομάδες μετά τη διακοπή.  Τα συσσωματώματα αιμοπεταλίων μπορεί να προάγουν την αθηροσκλήρωση και να προκαλούν φλεγμονώδεις  κυτοκίνες, χημειοκίνες  και έκφραση μορίων προσκόλλησης.  Έχει βρεθεί επίσης ότι το ΕΡΑ μειώνει την Ρ-σελεκτίνη, την οξειδωμένη  LDL και την γλυκοπρωτεΐνη IIb / IIIa στα αιμοπετάλια, υποδηλώνοντας μείωση της ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων.

Όσον αφορά την ασφάλεια και την αιμορραγία με ωμέγα-3, σε μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις  ο κίνδυνος για κλινικά σημαντική αιμορραγία ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτος. Τα  συμπληρωματα  Ω3 δεν αυξάνουν τον κίνδυνο για κλινικά σημαντική αιμορραγία, ακόμη και σε ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με αντιαιμοπεταλιακά ή αντιθρομβωτικά φάρμακα.

Τα ωμέγα-3 και τα ωμέγα-6 PUFAs υποτίθεται ότι εξισορροπούνται μεταξύ τους όταν καταναλώνονται στη διατροφή με αναλογία περίπου 1 έως 1,ωστόσο, η αύξηση του λόγου ωμέγα-6 / ωμέγα-3  προκαλεί προφλεγμονώδη / συσσωρευτική κατάσταση. Παρά την ικανότητα του LA να μειώνει τα επίπεδα LDL, μπορεί να  προκαλέσει υπεροξείδωση και ως εκ τούτου να αυξήσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου καθώς η υπεροξείδωση της LDL θεωρείται ένας από τους πρώτους προαγωγείς της αθηροσκλήρωσης. Το πιο σημαντικό, οι οξειδωμένοι μεταβολίτες του LA μπορούν να αυξήσουν τη θρόμβωση και την αγγειοσυστολή, μειώνοντας την προστακυκλίνη στο αγγειακό τοίχωμα και αυξάνοντας την TXA2.  Επιπλέον, η κατανάλωση LA από βιομηχανικά έλαια σπόρων μπορεί ακόμη και να αυξήσει την ευαισθησία σε θανατηφόρες αρρυθμίες.

Συνοπτικά, τα EPA και DHA έχουν αντιαιμοπεταλιακά αποτελέσματα, αλλά δεν αυξάνουν τον κίνδυνο κλινικά σημαντικών αιμορραγιών και μπορεί ακόμη και να μειώσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας στο χειρουργικό περιβάλλον, ενώ το ωμέγα-6 PUFA{ LA }έχει λίγα επίδραση στη μείωση της συσσώρευσης αιμοπεταλίων και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ακόμη και να αυξήσει την ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων. Τα ωμέγα-6 βιομηχανικά έλαια σπόρων μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θρομβωτικών καρδιαγγειακών επεισοδίων{από  πολλές τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες σε ανθρώπους}.

ΠΗΓΗ: {BMJ  Journal  2019}